Spoilerwaarschuwing: Het verhaal hieronder bevat spoilers. Niet verder lezen als je deze niet wilt zien!

Dit is een verslag van de nieuwe film, bijna van scene tot scene geschreven door Calastir ter gelegenheid van de perspremiere een paar weken terug. We komen net van de IMAX-premiere in Amsterdam en willen dit meteen met jullie delen. Napraten over de film kan in het speciale topic daarover in ons forum. Veel plezier!!

Tip voor fans: als je in de gelegenheid bent, kijk vooraf nog eens de afleveringen TAS 1.2 'Yesteryear' gevolgd door TOS: 'Journey to Babel', daarna TNG 5.08 'Unification' en van 'Star Trek II: The Wrath of Khan' in elk geval de eerste 10 minuten en je zult deze film nog meer waarderen.

Met slechts 40 anderen (waaronder Lucia Rijker) was ik afgelopen vrijdag 17 april één van de 10 gelukkige Federation.nl-leden die waren uitgeloot om de besloten Nederlandse voorpremière van Star Trek XI in Amsterdam bij te wonen.
Het officiële fotoverslag kunnen jullie hier lezen:
http://www.federation.nl/index.php?itemid=801

Dit is mijn verslag:
Woensdagavond 15 april kreeg ik pas een telefoontje dat ik was uitgeloot voor deze speciale voorstelling. De film zou pas om 16:00 beginnen, maar om om zeker te zijn dat ik hem niet zou missen vertrok ik om 12:00 al uit Den Haag. Ons was verzocht voor deze gelegenheid nette kleding te dragen dus geen fankleding zoals t-shirts of kostuums en daar hebben we ons aan gehouden. Met een enkele tussenstop arriveerden we omstreeks 14:00 in Amsterdam waar we allemaal verzamelden in een nabijgelegen lunchroom (Het Grand Café Défilé in het World Fashion Centre als ik me goed herinner)‎ totdat het 15:30 en tijd was om naar het nabijgelegen filmzaaltje van Universal Pictures International in het Berghaus Plaza te gaan. We waren de eersten en stonden eerst nog wat zenuwachtig in het halletje te wachten tot we werden toegelaten in de foyer die was versiert met de inmiddels bekende filmposters.

We kregen alvast wat fris te drinken en geleidelijk aan kwamen de andere genodigden binnen, waaronder wij direkt Lucia Rijker herkenden! Sommigen waren journalisten denk ik zo, maar gespannen als we waren hielden we ons wat afzijdig. Hoewel wij van de Federation netjes op een seintje wachtten gingen anderen al gelijk verspreid op de vrije plaatsen in het aangrenzende filmzaaltje zitten, waardoor wij niet meer als 1 groep bij elkaar konden zitten.
Op de stoelen lagen t-shirts, een zakje chips, wat snoep, een button en een Enterprise sleutelhanger. Toen iedereen zat, gaf de manager nog een inleidingspraatje. Hij herinnerde ons er aan dat wij een zeer select groepje mensen waren die deze film zouden gaan zien en dat de persconferentie van Karl Urban en John Cho helaas uit was gelopen zodat zij geen tijd meer hadden om de film met ons te zien omdat ze anders hun vliegtuig zouden missen, maar dat Lucia Rijker wél aanwezig was. Op dat moment ging Lucia staan en zei lachend dat ze wel een seintje zou geven zodra ze in beeld was.

De zaal werd donker en de film begon meteen.
Stemmige muziek, en een snel flitsend beeld alsof je langs een flat omhoog vliegt. De camera zoemt uit en het blijkt een starship met het opschrift 'USS Kelvin' en het geluid van communicatie met Starfleet. Je zit meteen middenin de aktie, en na een hartverscheurende eerste 10 minuten waarin de USS Kelvin door een groot Romulan schip wordt vernietigd volgt meteen de eerste breuk met traditie; Kirk wordt in het jaar 2233 in de ruimte geboren, niet in Iowa. (pech dus voor de inwoners van Riverside) Wat mij vooral opviel is dat je op gegeven moment iemand door een gang ziet rennen met luide explosies rondom totdat deze door een gat in de romp naar buiten wordt gezogen en dat de ruimte vanwege het onstane vacuüm inderdaad plotseling doodstil is. Een mooi detail!

Dan draait met solide letters voor een reusachtig starfleet symbool de titel 'Star Trek' in beeld, gevolgd door de scène uit de trailer met een jonge Kirk die op de hielen wordt gezeten door een robot agent.
Het blijkt dat Kirk's moeder is hertrouwt met een eikel van een vent die Kirk nooit volledig heeft geaccepteert en meer geeft om de klassieke auto die Kirk dan ook (terecht) een ravijn in rijdt.
Na deze scène zien we de jonge Spock en zijn jeugd op Vulcan die sterk doet denken aan TAS-aflevering 'Yesteryear' die speelt in 2239, als Spock 7 jaar oud is. Uit deze aflevering blijkt dat Spock toen ook geen al te grote bezwaren had om zijn eigen geschiedenis te verbeteren zoals hij ook weer in deze film doet. Anders dan in Yesteryear vond ik de pestkoppen uit deze film zich meer gedragen als Vulcans.

In 1 scène blijken plotseling 10 jaar of zoiets voorbij te zijn gegaan en zien we een inmiddels jongvolwassen Spock (Zachary Quinto) die vanwege een racistische opmerking van de Vulcan council in plaats van een studie in Kolinahr aan de Vulcan Science Academy kiest voor een carrière bij Starfleet. Dit lijkt weer sterk op de geschiedenis zoals we hem kennen met een groot verschil; Sarek steunt Spock.

Waarschijnlijk weer een paar jaar later, ik schat 2255, komt een oudere Kirk (Chris Pine) cadet Uhura (Zoe Saldana) tegen in een bar in Iowa waar een grapje wordt opgezet wat later in de film wordt afgerond. Kirk vraagt Uhura flirterig naar haar voornaam, en zij geeft plagerig geen antwoord. Leuk detail is het zwijgende alien met het uitgerekte gezicht dat tussen hen in zit. Hij doet denken aan Morn uit DS9. Kirk raakt in gevecht met 4 andere Starfleet cadetten die het onterecht voor haar opnemen. Deze scène deed me denken aan TNG-aflevering 'Tapestry', met het verschil dat mensen in de toekomst en dan zeker Starfleet personeel niet zo verschilt met ons. Er is nog steeds een klasseverschil, want ze kijken neer op 'boeren'. Kirk wordt gered en raakt in gesprek met Capt. Christopher Pike die Kirk's vader kende en hem aanspoort zich aan te melden bij Starfleet.

Terug naar Kirk die vast besloten om de vierjarige studie in 3 jaar te voltooien meevliegt op een shuttle naar Starfleet academy. In de shuttle ontmoet hij Dr. Leonard McCoy (Karl Urban) die hem vertelt dat zijn ex-vrouw hem heeft kaalgeplukt tot op z'n 'Bones', (en de bijnaam is geboren). Hieruit blijkt dus dat het in deze samenleving toch mogelijk is om je ex-partner financieel te benadelen. Dat zou kunnen betekenen dat er in de 23e eeuw toch nog geld wordt gebruikt, in elk geval binnen de burgerbevolking van de Federation.

3 jaar gaan voorbij, mogelijk is dit het jaar 2258, waarin Kirk zijn studie afrond en kapitein wordt. Kirk ligt te knuffelen met een vrouwelijke Orion cadet, ofwel zo'n groen meisje. Als haar kamergenote binnenkomt, verstopt Kirk zich onder het bed maar wordt al snel ontdekt door Uhura. Ze jaagt hem de kamer uit, en we zien de scène waar ik al heel lang op wacht; Kirk doet de Kobayashi Maru-test. Een geweldige scène, zeker als je net als ik vooraf nog even 'Star Trek II: The Wrath of Khan' hebt gekeken waarin Kirk ook smakelijk van een appel zit te eten terwijl hij smuikend vertelt hoe hij slaagde voor deze test door vals te spelen.

Spock is minder geamuseerd, hij is al commandant en heeft deze test ontworpen. Hij daagt Kirk voor het bestuur van de Academy, en Kirk druipt beschaamd af. Hun relatie begint dus zeer gespannen. Als de cadets voor het eerst op verschillende schepen worden aangemonstert, is Spock al first officer van de Enterprise. Hij deelt Uhura in bij de USS Farragut, maar Uhura eist dat hij haar bij de Enterprise indeelt. Spock zegt dat hij haar niet wilde voortrekken maar geeft schoorvoetend toe. Hieruit blijkt dus dat er inmiddels iets romantisch speelt tussen Spock en Uhura.

Kirk is voor straf nergens ingedeeld, maar dan komt McCoy weer die Kirk inspuit met een ziekte zodat hij hem als acute patiënt mee aan boord van de Enterprise mag nemen. De shuttle vertrekt en voor het eerst zien we de USS Enterprise 1701 temidden van andere constitution-class schepen in een ruimtestation dat veel lijkt op K7. Wat mij vooral opviel aan de vormgeving van de Enterprise is dat de brug en de gangen er allemaal steriel uitzien, bijna als een iPod. Maar de docking bay en engineering zien er in contrast uit als een oude fabriek met stookketels.

Een komische scène volgt als Kirk's handen ten gevolg van de ziekte opzwellen als een tekenfilmfiguurtje.
Op de brug van de Enterprise geeft Capt. Christopher Pike het startbevel aan Hikaru Sulu (John Cho) maar die vergeet iets (de external inertial dampeners geloof ik) waarop Spock hem attendeert en het schipt als allerlaatste vertrekt met een nieuw Warp-effect dat erg deed denken aan hyperspace in Star Wars.

Dan volgt een komische scène waarin de 17-jarige Pavel Chekov (Anton Yelchin) met moeite op de intercom uitspreekt dat ze de planeet “W(V)ulcan” naderen. Als ze uit warp komen zien ze dat alle andere constitution-class schepen zijn vernietigd door het grote Romulan-schip uit het begin van de film. Nero herkent Spock, maar deze hem niet. Het scenario lijkt zich te herhalen als de Romulan Nero (Eric Bana) ook nu eist dat de kapitein met een shuttle aan boord komt.
Pike promoveert Spock tijdelijk tot kapitein, treft Kirk in de gang, maakt hem first officer en vertrekt. Aan boord van Nero's schip krijgt Pike bij wijze van waarheidsserum een larve die wel wat lijkt op een Ceti eel in z'n mond gestopt, net als in de film 'Star Trek II: The Wrath of Khan'.

Het Romulan schip is bezig met behulp van een speciale boor die nog het meest lijkt op een groot straal kanon een gat te boren naar de kern van Vulcan en omdat hun transporter wordt gestoord gebruiken Kirk, Sulu en een redshirt parachutes om naar het kanon te springen om hem daar onklaar te maken. De redshirt (Chief Engineer Olson) gaat meteen dood en een spectaculair gevecht op de schotel van het kanon volgt waarbij Sulu blijkt te beschikken over een uitvouwbaar sabel. Ze slagen er in de boor onschadelijk te maken, maar de kern van Vulcan is al bereikt, en als Nero de boor weer terugtrekt valt Sulu er vanaf.

Kirk bedenkt zich geen moment en springt hem achterna, waarna blijkt dat zijn parachute losbreekt. Dank zij Chekov worden ze echter op het laatste nippertje aan boord gestraald. Een nieuw beam-effect trouwens, het lijkt alsof men in een kleine tornado veranderd. Spock beamt snel naar beneden en te midden van aardbevingen op Vulcan tracht Spock persoonlijk zijn ouders te redden. Als ze samen met een aantal leden van de Vulcan council worden opgebeamd zakt de grond onder Spock's moeder vandaan waardoor het transporter lock loslaat en alleen zij samen met de hele planeet Vulcan wordt vernietigd, en de Enterprise moet vluchten.

Kirk wil terug om te vechten maar Spock wil eerst terug naar de aarde om te overleggen met Starfleet command. Als Kirk blijft aandringen dat daar geen tijd voor is wil Spock hem laten opsluiten maar Kirk vecht met het beveiligingspersoneel waarna Spock de Vulcan neckpinch op hem gebruikt en hem van boord stuurt in een escape-pod naar de dichtstbijzijnde Starfleet basis op de M-klasse ijsplaneet Delta Vega.

Nadat de pod is geland zegt de computerstem dat de basis 15 km verderop is en dat Kirk moet wachten tot hij wordt opgehaald omdat de buitentemperatuur dodelijk is. Kirk negeert de waarschuwing en klimt uit de krater naar boven. Hij wordt door twee monsters achterna gezeten. Eerst iets harigs en dan een knalroze kruising tussen de zandwormen uit 'Dune' en een hond. Hij rent een ijsgrot in waar hij net op tijd wordt gered door de oude Spock (Leonard Nimoy) die hem herkent als Kirk en dan ook zegt; “Hoe wist je me te vinden?” Dit is inderdaad een té grote toevalligheid in de film, en het is dan ook grappig dat hier juist de aandacht op wordt gevestigd waar een minder zelfbewuste film dit feit juist zou negeren. Het is het eerste rustmoment in de film, het valt dan ook ergens halverwege.

Voor diegenen die TNG-aflevering 'Unification' hebben gezien is duidelijk hoe begaan de oude Spock is met de planeet Romulus.

Via een mindmeld die ons door middel van flashbacks getoond worden legt oude Spock uit aan jonge Kirk dat hij aan het eind van de 24e eeuw (ik meen 2387) meedeed aan een reddingsaktie vanuit de Vulcan Science Academie om met een éénpersoons schip een druppel 'rode materie' in het pad van een zojuist ontstane supernova aan te brengen die de planeet Romulus bedreigde. Helaas was het te laat en voordat hij iets kon doen werd Romulus vernietigd. Om verdere schade te voorkomen creeerde hij met behulp van de rode materie een zwart gat, waar hij later samen met Nero in werd gezogen en Nero er als eerst uit kwam in 2233, het geboortejaar van Kirk.

Kapitein Nero van het Romulan boorschip de 'Narada' kwam hier als eerste terecht en gek van wraakzucht omdat hij zijn hele planeet vernietigd zag worden veranderde hij de geschiedenis door de USS Kelvin te vernietigen. Maar daar hield zijn wraakzucht niet op. Nero wachtte 25 jaar!!! totdat Spock door het wormhole kwam. Voor Spock waren maar een paar seconden voorbij gegaan, maar Nero strandde hem als wraak op Delta Vega omdat Spock vandaar een goed zicht had op de vernietiging van zijn eigen planeet Vulcan, wat zojuist is gebeurd. Maar ook hier zal Nero niet ophouden, hij heeft een hele voorraad rode materie, waarmee hij de aarde wil vernietigen. (Je zou je kunnen afvragen waarom Nero niet gewoon naar Romulus gaat, aangezien die in deze tijd nog bestaat en alvast een evacuatie voorstelt. Maar misschien is ie te gek van wraakzucht geworden.)

Met de tip dat hij zijn jonge ik overstuur moet krijgen stuurt oude Spock de jonge Kirk naar de basis verderop waar Kirk wordt ontvangen door een soort dwerg met een soort slakkenogen in z'n oogkassen. Daar zit ook een verveelde Scotty (Simon Pegg) die uitlegt dat hij daar zit omdat hij de Beagle van admiral Archer per ongeluk was kwijtgeraakt tijdens een beam-aktie. Dit is een grappige verwijzing naar Porthos, de hond van Captain Jonathan Archer uit de Star Trek-serie 'Enterprise'.

Scotty krijgt het in een briljante aktie voor elkaar om vanuit een shuttle aan boord van de Enterprise terug te beamen. Hijzelf komt daarbij echter in een soort waterbuis à la Willy Wonka terecht waaruit hij in een komische aktie door Kirk wordt gered. Kirk en een kletsnatte Scotty worden bij captain Spock gebracht. Kirk daagt Spock uit en onder alle stress verliest Spock inderdaad zijn zelfbeheersing tot een gevecht en verklaart zichzelf hierna beschaamd ongeschikt als kapitein. Kirk neemt direkt het commando over en beveelt de Enterprise te vechten met Nero.

Uhura volgt Spock de lift in en probeert hem te troosten. In een emotionele scène kust Uhura Spock. Ofwel in dít universum is dít de eerste interraciale kus en niet die uit TOS-aflevering van 'Plato's Stepchildren'. Verderop komt Spock zijn vader tegen die hem er aan herinnert dat hij half mens is en nog een toekomst heeft op Aarde. Spock's vader bekent dat ook hij met Spock's moeder is getrouwt niet omdat het logisch was, maar uit liefde.

Nero's schip heeft de aarde bereikt en begint te boren in de baai vlak naast de Golden Gate bridge vlakbij Starfleet HQ in San Francisco. Spock ziet in dat Kirk gelijk had en meld zich snel op de brug aan als science officer. Kirk en Spock staan op het beamingplatform waarbij Spock innig en openlijk voorlopig afscheid staat te zoenen met Uhura! De grap van het begin wordt afgemaakt als Spock haar bij haar voornaam 'Nyota' noemt.
Dit is een baanbrekende scène, die veel stof zal doen opwaaien. Niet alleen wordt Uhura hier voor het eerst onscreen bij haar voornaam genoemd, maar het is ook nog eens Spock die zich zonder schaamte volledig overgeeft aan zijn menselijke kant. En dan is het ook nog eens Spock die Uhura kust vóór Kirk.

Beiden beamen aan boord van Nero's schip en vechten met de hele bemanning voordat ze Captain Pike kunnen bevrijden. Onduidelijk is of de larve daarna uit zijn hoofd wordt verwijderd. Hoe dan ook, na een spectaculair gevecht tussen de Enterprise en Nero's schip stort het boorkanon in de baai met minimale schade aan de aardkorst en geen krasje op de Golden Gate bridge.

Oude Spock komt op het laatst ook nog aanvliegen in zijn kleine schip en Nero's schip wordt vernietigd met de rode materie aan boord waarna Nero's schip langzaam in een zwart gat wordt gezogen. Scotty transporteert zowel oude Spock als Pike, jonge Spock en Kirk terug naar de Enterprise maar niemand luistert naar hem als hij roept dat dit een briljante aktie van hem was. Op de brug bieden Kirk en Spock vanuit hun verplichting nog een helpende hand aan de hulpeloze Nero, maar deze roept verbittert dat hij nog liever de vreselijkste dood sterft dan hun hulp accepteren. In een onkarakteristieke vergeldingsaktie die ongetwijfelt cowboy-achtig bedoeld was maar die ikzelf nogal verontrustend vond, vuurt de Enterprise daarna ook nog eens ter vernietiging alle wapens op Nero's schip terwijl deze al onherroepelijk in het zwarte gat wordt gezogen. Dan redt Scotty de Enterprise nog van eenzelfde lot door een explosie vlak achter hen te creëren.

In een gesprek met de jonge Spock zegt de oude Spock dat hij met enkele tienduizenden overgebleven Vulcans een nieuwe kolonie zal stichten in deze tijd. Kirk krijgt een medaille en een felicitatie van Pike, inmiddels in een rolstoel als duidelijke verwijzing naar TOS-aflevering 'The Menagerie'.
De film eindigt met alle crewleden op hun plek, en de Enterprise die wegwarpt terwijl Leonard Nimoy's stem de klassieke “Space, the final frontier”-tekst spreekt en wij voor het eerst weer de bekende muziek van Alexander Courage horen en de aftiteling verschijnt.

De lichten gingen aan. Het was inmiddels 18:30 en ik dacht: In ons 'oude' Star Trek-universum geen Romulus meer! En in het 'nieuwe' Star Trek-universum geen Vulcan meer. Vreselijk, want ik ben een Vulcan-fan! En Uhura een openlijke relatie met Spock?!? This is not your daddy's Star Trek; All bets are off, vergeet alles vanaf de geboorte van Kirk, de toekomst staat niet meer vast. Maar er is tenminste weer ruimte voor nieuwe problemen en nieuwe conflicten die onze helden kunnen oplossen. Ik heb gelachen, af en toe een traantje weggepinkt maar vooral met spanning zitten kijken want dit is bovenal een aktie-film! De nieuwe akteurs dragen hun karakters met eer. Ik heb letterlijk alles van Star Trek gezien van TOS tot TAS en voorbij Enterprise, en kon nauwelijks fouten vinden in het verhaal. Ik had even wat moeite met Chekov's vet Russische accent, maar deze akteur is nu juist wel eens een echte Rus! Ik zal deze nog vaak kijken. Hopelijk op een groter scherm, want dit was wel een klein zaaltje. De volgende keer moet ik opletten op Majel Barrett-Roddenberry als de stem van de Enterprise Computer.

Na de voorstelling spraken we nog heel kort met Lucia de Rijker terwijl ze handtekeningen uitdeelde en met ons op de foto ging. Ze had tijdens de voorstelling toch geen seintje gegeven en ik heb haar totaal niet gezien. Anderen beweerden dat ze haar wel kort achter een paneel hadden zien zitten als de enige Romulan met een grote bos haar aangezien de rest kaal was, maar ze had geen tekst. Lucia had nog een setfoto van zichzelf op haar mobieltje staan die ikzelf niet kon zien maar anderen wel. Het was haar vanwege geheimhouding door Paramount echter verboden om deze foto af te drukken. Lucia vertelde nog dat ze 9 zinnen in het Romulaans had leren spreken maar dat deze scène er helaas was uitgeknipt. Jammer dat ik die opmerking van haar op dat moment niet hoorde, anders had ik haar gevraagd hoe die zinnen dan klonken, want bij mijn weten is er nog nooit on-screen Romulaans gesproken! Karl-Heinz overhandigde haar nog de usb-stick met inhoud in een keychain zoals de donateurs afgelopen kerst ook hadden ontvangen. Ze deed 'm om haar nek en zei nog dat ze bang was dat ze 'm zou breken. Ze bedankte en vertrok.

Toen gingen we als groep gezamelijk eten bij Rancho BBQ & Grill in het A4 brugrestaurant in Hoofddorp waar we nog uren napraatten over de film. Niet iedereen sprak z'n mening duidelijk uit, maar ik geloof dat we allemaal wel enthousiast waren.

Ik ben benieuwd of Memory Alpha nu een nieuwe rubriek na deze film zal starten. Het zal namelijk lastig worden om de discussie zuiver te houden over welke karakter-vertolkingen we het hebben. Op de aftiteling van deze film gebruiken ze dit onderscheid; Spock (Prime) als je het over Leonard Nimoy hebt, of gewoon Spock als je Zachary Quinto bedoelt.

Ik zie halsreikend uit naar de volgende film!