Geen gewone release, maar een grote happening. De drie oorspronkelijke STAR WARS films staan eindelijk op DVD, samen met uren aan extra's, inclusief een gedetailleerde documentaire over het maken van de reeks.

Wat waren we in 1977 naïef. We gingen naar de bioscoop om een film met de titel STAR WARS te zien. De lichten gingen uit, om ons heen klonk een gebrom een helemaal boven op het witte doek verscheen een soort punt. Die punt werd steeds groter, en bleek uiteindelijk een ruimteschip voor te stellen. Ze overtuigend waren het beeld en geluid, dat iedereen omhoog keek alsof het reuzenschip boven onze hoofden zwierf. Niemand had ooit zulke fantasierijke en ingewikkelde speciale effecten gezien.

Achter die effecten ging een nieuwe naam schuil: Industrial Light & Magic, of ILM zoals het bedrijf inmiddels bekend staat. ILM werd in 1975 opgericht door George Lucas, om de beelden te realiseren die de toen 33-jarige regisseur voor Star Wars in zijn hoofd had. Het bedrijf werd gehuisvest in een pakhuis van Van Nuys (Californië), waar een ploeg jonge mensen een vernieuwend computerprogramma ontwikkelde, met de naam Motion Control. Het waren deze artiesten die de strijdende ruimteschepen en de mensen met lichtzwaarden in beeld brachten. Dat het resultaat zo zou aanslaan bij een groot publiek wist natuurlijk niemand, en toen de film klaar was ging ILM dicht.

Star Wars werd echter zo'n groot succes dat er twee vervolgfilms gemaakt konden worden: The Empire Strikes Back (1980) en The Return of the Jedi (1983). Lucas bracht de mensen van ILM weer bij elkaar, ditmaal dicht bij zijn eigen huis in Marin County. Daar werd de technologische revolutie voortgezet die met Star Wars begonnen was.

ILM is trouwens niet het enige bedrijf dat Lucas nat het succes van Star Wars oprichtte en dat de manier heeft veranderd waarop films worden gemaakt. Lucasfilm werd opgezet om jonge regisseurs op weg te helpen die hun films niet in Hollywood gefinancierd kunnen krijgen. En THX, genoemd naar de debuut speelfilm van Lucas, THX 1138, ontwikkelt geluidsstroken en geluidsontwerpen en heeft de toon gezet voor het kwaliteitsniveau van bioscoopgeluid.



In de bijna dertig jaar dat ILM bestaat is het bedrijf een pioneer gebleven in de ontwikkeling van effecten en werkprocessen. Al in 1982 was er de scène uit Star Trek 2: The Wrath of Kahn, waarin een barre planeet in een groen paradijs verandert. Het was de eerste keer dat een scène helemaal in de computer werd gegenereerd. Twee jaar later, na een ontwikkelingsfase van vier jaar, introduceerde het bedrijf EditDroid en SoundDroid, een op schijf vastgelegde, elektronische en niet-lineaire manier om beeld en geluid te monteren.
In de daarop volgende jaren kwam het eerste geheel in de computer gegenereerde personage (de ridders uit het gebrandschilderde glas in Young Sherlock Holmes), de inductie van Morph, een computerprogramma waarmee een voorwerp of persoon op een vloeiende manier in iets anders verandert, de AVID Tech, die het monteren van beeld en geluid tot ongekende hoogte bracht, en het gebruik van digitale technologie om een wezen tot leven te brengen, compleet met huid, spieren en weefselstructuur (de dinosaurus uit Jurassic Park).

Door de jaren heen heeft ILM 28 Oscars mogen ontvangen: 14 voor beste visuele effecten en 14 voor technische prestaties. Twee hiervan kreeg het bedrijf in 1977, voor de Direct Import Device, waarmee stop-motion filmers gebruik kunnen maken van een computeranimatie, en voor een systeem dat haar en bont met behulp van de computer maakt en bestuurt.

In 1999 besloot George Lucas uiteindelijk om de eerste drie films in zijn Star Wars reeks te maken. Prompt kreeg ILM de Oscar voor visuele effecten. Star Wars: The Phantom Menace kon bogen op scènes die helemaal in de computer gemaakt waren gemaakt, met synthetische achtergronden en digitale hoofdpersonen en figuranten.

Voor The Perfect Storm (2000) werd een computerprogramma ontwikkeld waarmee kunstmatig (digitaal) water gecombineerd kon worden met opnamen van echt water. Het jaar daarop verscheen er een interactief visualisatieproces waarmee de regisseur zijn acteurs in virtuele decors kon plaatsen en de camera er in totale vrijheid kon laten bewegen. Deze techniek werd in A.I. gebruikt.
Lucas zou Lucas niet zijn als hij niet ook de eerste regisseur was geweest die een hele film op High Definition Video maakte. Dat gebeurde in 2002 met Star Wars: The Attack of the Clones. Meer dan 2200 visuele effecten tonen digitale achtergronden en personages en figuren die in de computer zijn geboren.

Door de jaren heen waren Lucas en ILM op het gebied van visuele effecten met zoveel revolutionaire en adembenemende ontwikkelingen gekomen, dat ze niet meer tevreden waren met wat ze in 1977 hadden gemaakt. Ze wisten dat het nu veel mooier kon. Vandaar dat Lucas in 1997, bij het 20 jarige jubileum van Star Wars, besloot om een aantal effecten over te doen. Niet alleen in de eerste aflevering van zijn ruimteverhaal, maar ook in de twee vervolgfilms. Alledrie werden ze, met digitaal opgepoetst beeld en geluid, opnieuw uitgebracht in de bioscoop. Niet alle veranderingen zijn echter even succesvol. In Star Wars overtuigen de gedigitaliseerde Dewback hagedissen veel meer en is de stad Mos Eisley nu goed bevolkt met meer wezens. Maar de ontploffing van de Death Star, die oorspronkelijk gepaard ging met een wonderbaarlijke lichtshow, gaat nu vergezeld van een veel minder spectaculaire ring van gas. En Jabba de Hut uit Return of The Jedi, oorspronkelijk een animatronische pop die zich door zijn enorme gewicht niet kon verplaatsen, is in de computergegenereerde versie een en al beweging.
Hoe dan ook, de drie oorspronkelijke Star Wars films blijven een mijlpaal in de filmgeschiedenis. De grote rol van speciale effecten, de hoeveelheid blockbusters die ’s zomers de bioscoop aandoet en de vele merchandising die bij dit soort films hoort, hebben we allemaal aan Lucas te danken. Star Wars blijft echter op kop liggen. Toen de drie films opnieuw in de bioscoop verschenen stonden er lange rijen aan de kassa. En toen maanden geleden de dvd-versie werd aangekondigd kwamen er vrijwel meteen miljoenen voorintekeningen binnen.

(bron: movie special)